La Louvière legt het loodje

Door Dirk van der Meulen
(ook te lezen in de Binnenvaartkrant van 29 januari 2002)

Enige Franstaligheid is meegenomen als je de Waalse webkant opgaat. De meeste Frankrijkvaarders zullen er geen probleem mee hebben. Die spelden online het nieuws de dag na de ramp in Le Soir. Ze vinden ook feilloos hun weg op ‘Les Voies Hydrauliques’, de waterwebsite van het Waalse verkeersministerie, of de OPVN-binnenvaartpromotiesite voor dat Belgisch landsdeel. Het nieuwste bericht voor de scheepvaart (‘Avis à la Batellerie’) stond er de 18e meteen op: ‘En raison d'une avarie grave, toute navigation est interrompue à l'ascenseur n°1 d'Houdeng-Goegnies (cumulée 263) pour une durée indéterminée.’

Half jaar restauratie
Hoe lang de stremming aanhoudt is nog niet te overzien. In de webeditie van de Vlaamse krant De Standaard vertelt Yvo Calcoen van Promotie Binnenvaart Vlaanderen dat restauratie ongeveer een half jaar zal duren. ‘Er moet een volledig nieuwe scheepsbak worden gemaakt. Dat betekent dat de commerciële binnenvaart al die tijd onmogelijk zal zijn via het oude centrumkanaal. De binnenschippers moeten een grote omweg maken om naar Noord-Frankrijk te varen, een vertraging van minstens twee dagen.’

Op ‘Les Voies Hydrauliques’ zijn de Waalse vaarwegen keurig weergegeven, inclusief de bedieningstijden van sluizen, de verschuldigde vaartrechten en de betalingsmogelijkheden. Er is een interactieve vaarwegenkaart, en met enige lokale bekendheid plan je online je vaarroute van de ene naar de andere Waalse kade.
De jongste trots van Wallonië op scheepvaartgebied is natuurlijk de schepenlift voor 1350-tonners bij Strépy-Thieu in het nieuwe Centrumkanaal, het zgn Canal du Centre à Grand Gabarit. De lift zelf is november vorig jaar al opgeleverd, maar het wachten is op de voltooiing omstreeks eind juni van het 498 meter lange Sart-aquaduct bij Houdeng-Aimeries en een nieuwe wachthaven.

Graanschuur
Als alles volgens plan verloopt kan dit nieuwe vaarwegproject (kosten bijna 1 miljard euro, de Waalse compensatie voor uitbreiding van de Vlaamse zeehaven Zeebrugge) dus klaar zijn nog voordat de oude scheepslift van La Louvière is hersteld. Of veel schepen de nieuwe lift zullen nemen is zeer de vraag. Yvo Calcoen zegt in de Standaard dat er jaarlijks zo’n 1500 schepen door het Centrumkanaal varen. Vorig jaar ging het om 250.000 ton lading, 0,75% van de hoeveelheid die via de Waalse waterwegen worden getransporteerd. Het betreft vooral graan dat uit de Noord-Franse graanschuur naar Luik wordt vervoerd, en in omgekeerde richting Waals staal en mineralen die worden uitgevoerd.

Het oude Canal du Centre is een waterverbinding van ongeveer dertig kilometer tussen het Maas- en het Samberbekken. Het werd in de 19de eeuw gegraven tijdens de glorieperiode van de Waalse staal- en steenkoolindustrie. Om een hoogteverschil van ongeveer 90 meter te overwinnen, werden vier hydraulische scheepsliften gebouwd om binnenschepen tot 300 ton te vertillen. Waterdruk is de enige energiebron die daarvoor nodig is, legt De Standaard haar weblezers uit.

Naar Brits ontwerp

Scheepsliften kom je niet alleen in België en Engeland tegen, maar natuurljk ook Duitsland, Frankrijk en Amerika. Reekie geeft op zijn pagina ‘lift-locks’ een interessante verzameling links. In Duitsland komen we zo terecht bij het Schiffshebewerk Niederfinow (1934) met een gedetailleerde weergave van ‘der Vorgang des Hebens bzw. Senkens’, de scheepslifttechniek en allerlei technische gegevens. In Niederfinow is de scheepslift 24 uur per dag in gebruik. Op jaarbasis passeert er zo’n vijf miljoen ton lading. Veel toeristischer is de informatie over de scheepslift Henrichenburg (1899). Wumpus River Lock World is een site met foto’s en links naar vooral veel Duitse sluizen (ook scheepsliften), en verder tientallen websites van sluizen overal ter wereld.