ETA-geheimen achter bargeplanning.nl

Door Dirk van der Meulen
(ook te lezen in de Binnenvaartkrant van 24 april 2001)

Eind 1999 was de maat vol. De binnenvaartcontainerrederijen (barge-operators), verenigd in het Centraal Bureau Rijn- en Binnenvaart (CBRB), hadden genoeg van de onvoorspelbare wachttijden bij de ECT-terminals in Rotterdam. Omgekeerd kreeg de planning bij ECT niet goed vat op de groeiende aan- en afvoer van containers per binnenschip. In een conventant tussen CBRB en ECT werden afspraken over het tijdig melden gemaakt. Het vooruitzicht van weer een nieuwe stroom faxformulieren rond voormelding en planning leek niet aanlokkelijk. Dus toen iemand het woord 'webapplicatie' liet vallen, was de keus snel gemaakt. Als iedereen, barge- en terminal-operators, gebruik maakt van hetzelfde Internet-systeem kan er weinig meer fout gaan, was de gedachte. Maar wel allemaal eigen baas blijven. Zakelijke belangen en de vrees voor het onbekende beperken de mogelijkheden binnen het systeem. Er wordt niet méér in elkaars systemen gekoekeloerd dan strikt nodig is.

Password toegang
Zo werd uit het convenant www.bargeplanning.nl geboren, een website die voor buitenstaanders alleen maar geheimen bevat. Overigens ook voor de surfende containerschipper, want niemand anders dan de aangesloten operators hebben er na het intypen van hun password toegang. En dan alleen nog voor de informatie over hun eigen aangemelde schepen. Bargeplanning.nl doet niets meer dan na het voormelden van containerschepen de laad/losplanning vastleggen en opslaan in het archief, onder het motto 'Meten is weten'. Vragen als 'Hoe lang van te voren moet een schip zich aanmelden?', 'Wanneer moet ECT reageren met een planning?' en 'Welke gegevens heeft ECT in ieder geval van de operator nodig?' zijn door Port CommunITy Rotterdam (PCR, onlangs samengegaan met Rotterdam Interne Logistiek RIL) keurig in het systeem vastgelegd. Bargeplanning.nl is daarmee niets anders dan een instrument om het convenant van 1999 handen en voeten te geven.

B-W@VE
Over slimmere toepassingen durft projectmanager Dick Heijkoop van PCR-RIL nauwelijks te beginnen, hoewel hij weet dat daar de echte toegevoegde waarde zit. 'Bargeplanning.nl kan een opstapje zijn. Voormelden op containerniveau gaat veel verder. Je hebt het dan over zoiets als W@VE, de Web Applicatie Voor EDI, waarmee wegvervoerders hun ritten nu al via Internet op eenvoudige wijze elektronisch voormelden. De standaardberichten met alle containergegevens zijn er al voor gedefinieerd in Ediland, maar onze indruk is dat ze nog niet veel worden toegepast. Onder barge-operators is daar al de naam B-W@VE voor bedacht, maar verder dan een naam gaat het op dit moment absoluut niet. De kreet is bekend, maar niemand weet nog wat het precies kan inhouden. Zeker is wel dat de containerterminal geweldig trekt aan zoiets als B-W@VE.'

Heijkoop zegt al blij te zijn dat alle bij het CBRB aangesloten operators op één (kleine) operator na van bargeplanning.nl gebruik maken. 'Je ziet nu dat iedereen het prettig vindt om op deze manier te werken. Je hangt minder vaak aan de telefoon, faxen hoeft niet meer en via de site hou je als operator overzicht op de meldstatus van je schepen. Dat de meldingen op één uniforme manier binnenkomen is ook voor de terminal-operators van ECT alleen maar prettig. Bargeplanning.nl voorziet nu al in een behoefte', weet Heijkoop. Het systeem is sinds half januari volledig operationeel. 'Aardig is dat we van andere containerterminals nu ook belangstelling krijgen. En hetzelfde geldt voor barge-operators die geen lid zijn van het CBRB.' Voorlopig is het systeem alleen beschikbaar voor de beide convenant-partijen. Maar Heijkoop sluit niet uit dat bargeplanning.nl in de toekomst ook door anderen kan worden gebruikt. 'ECT en CBRB hebben de ontwikkeling van de webapplicatie betaald, maar systeemtechnisch zitten operators elkaar niet in de weg.'

Hoe werkt bargeplanning.nl? Een barge-operator logt in en krijgt vervolgens een overzicht van de gebruikersgegevens op het welkomstscherm. Vier 'tab-views' geven aan welke schepen voorlopig zijn aangemeld, ingepland, afgehandeld of overgebracht naar het archief. Twee dagen voor de handeling brengt de barge-operator een voorlopige aanmelding in. De terminal-operator kan deze meldingen wel raadplegen, maar nog geen planningsgegevens inbrengen. Eén dag voor de handeling worden de voorlopige aanmeldingen definitief gemaakt. De terminal kan dan een planning inbrengen. Zodra de fase van 'afhandeling' is aangebroken, kunnen zowel de barge-operator als de terminal-operator een deel van de werkelijke gegevens inbrengen: het aantal te laden en te lossen containers, met het aantal lege en 'off-standard' containers, en eventuele bijzonderheden. Na afhandeling verschuift de aanmelding naar 'archief'; de aanmelding is daar alleen nog maar te bekijken, niet meer te wijzigen.

Nog geen aansluiting op BICS
Schippers hebben voorlopig niets aan bargeplanning.nl. Ze krijgen van hun eigen operator wel door wanneer ze bij de terminal worden verwacht. Er vindt geen uitwisseling van containergegevens plaats via bargeplanning.nl. Volgens Dick Heijkoop worden stuwagelijsten nog veelal per fax of 'onder de kraan' uitgewisseld. 'Terminals zijn nog niet in staat om dat soort berichten te verwerken. Soms bewust, want als er met verschillende systemen wordt gewerkt blijft de afstemming moeilijk. Daar heb je voldoende momentum bij nodig, en zover is het nog niet.'

Hoewel het voor de binnenvaart ontwikkelde communicatiesysteem BICS natuurlijk ook al containerlijsten kan verwerken en de gegevens integreert in de stuwagesoftware aan boord. Koppeling van BICS aan het Rijkswaterstaat-programma BAS (Berekening en Analyse van de Seinvoering) maakt het zelfs mogelijk met één druk op de knop vast te stellen of de aangeboden gevaarlijke lading over water mag worden vervoerd en welke seinvoering daarbij hoort.

Op een andere Rotterdamse planningsite - www.emo.nl - laat overslagterminal EMO (onder EMOpl@n) iedereen zien welk zeeschepen (losboten of laadboten) er voor welke agent wanneer en door welke ploeg (spil 1, 2 of 3) worden afgehandeld, evenals de planning van binnenschepen (lichterlijst afslag en lichterlijst doorvoer). Daarbij worden geen exacte tijden genoemd, maar wie een beetje met de werkwijze van EMO bekend is, kan met de informatie van de site een redelijke inschatting maken. Projectmanager Dick Heijkoop vermoedt dat een dergelijk overzicht ook wel op bargeplanning.nl zichtbaar gemaakt kan worden, overigens zonder dat schippers daar direct wijzigingen in kunnen aanbrengen. Maar dat kan bij EMO ook niet.

Webcam Hanno
Er is in de planningssfeer nog meer op komt. Zo maakte de Rotterdamse stuwadoor Hanno onlangs bekend ladingontvangers direct informatie over de status van de lading te gaan verschaffen. Nu loopt die informatiestroom nog volledig via de cargadoor. Hanno zou daarin de eerste stuwadoor zijn. In Nieuwsblad Transport zei directeur T. Jansen onlangs: 'Natuurlijk zullen sommige cargadoors dat niet leuk vinden, maar je moet je als bedrijf nu eenmaal beraden op mogelijkheden om je positie te versterken.. Wij denken dat dit een mogelijkheid is om onze klanten beter van dienst te zijn.' De eerste stap is al gezet: het bedrijf heeft een camera op de terminal aan de Waalhaven geplaatst, waarmee relaties via Internet de laad- en los-operatie op pier 6 kunnen volgen. 'Zo kunnen ze zien hoeveel kranen er aan het werk zijn en hoe ver het proces gevorderd is. De volgende stap is dat we precies kunnen aangeven wanneer de comntainers beschikbaar zijn', aldus Jansen.