Het copyright van de foto's is voorbehouden aan VAART!Info BV.
Publicatie en gebruik door derden uitsluitend na verkregen toestemming via dvdm@compuserve.com

Om zeven uur ’s ochtends koerst ons riviercruiseschip Isabella 3 de laatste engte vòòr Yichang binnen. De ochtendnevel onttrekt de toppen aan het zicht en zakt flink door in de kloofdalen. Dat geeft het Drie Kloven-landschap iets sinisters, alsof je op je nietig vaartuig tussen de steile bergen vanachter een sluier wordt bekeken. De 76 km lange Xiling-kloof was vroeger één van de gevaarlijkste Yangtze-trajecten. In de jaren vijftig is er al veel gedaan om de bevaarbaarheid te verbeteren, oprijzende rotspunten werden met dynamiet verwijderd. Na het sluiten van de 70 meter hoge Gezhouba-dam in 1980 zijn de klippen voorgoed onder water verdwenen. Van stroomversnellingen heb je er, door de werking van die ‘proefdam’, ook geen hinder meer.

VERWOESTING VAN DE DRIE KLOVEN
Simon Winchester in De rivier in het midden van de wereld, pag. 178

Ik ben maar zelden iemand tegengekomen die na flink doorvragen nog steeds volhield dat hij echt heel veel plezier had beleefd aan de tocht door de Drie Kloven. Het landschap is verbijsterend mooi - daar is iedereen het over eens. En achteraf blik je er met plezier op terug: de aangrijpende schoonheid van de nauwe kloven (en het zijn er veel meer dan drie; dat getal is puur subjectief en is om een of andere reden blijven hangen) biedt een aanblik die je onmogelijk kunt vergeten. De Drie Kloven vormen, zoals zoveel andere aspecten van het Chinese landschap, de stof waarvan dromen worden gemaakt. Maar hier moet ook worden gezegd dat tijdens iedere tocht door de Drie Kloven het pijnlijk duidelijk wordt en zonneklaar is dat mensen - en daarmee bedoel ik twintigste-eeuwse mensen, en dan vooral de twintigste-eeuwse communisten - een grote puinhoop van deze plek hebben gemaakt.

De verwoesting - door de vervuiling, de grote troep, de vuiligheid, de lelijke architectuur, het ongelimiteerd omhakken van bomen, het bouwen van fabrieken en de kunstmatig veroorzaakte erosie, als gevolg van de typisch moderne Chinese combinatie van hebzucht en onverschilligheid - is iets wat iedere bezoeker op een gegeven moment zal opvallen. Degenen die hier komen - vooral als ze er een heleboel geld voor betaald hebben of de reis van hun leven maken en dappere maar wel begrijpelijke pogingen doen de realiteit te negeren en ervoor kiezen de indrukwekkende pracht door de lelijkheid heen te zien - geven allemaal toe dat ze hevig teleurgesteld zijn, en vraagtekens zetten bij de aard van een volk dat in staat is een van de grootste wonderen van de natuur zo volledig te verwoesten. Hoe is het mogelijk, vragen ze zich af, dat een plek die eeuwenlang bij velen zo'n bijzondere plaats innam - schrijvers, schilders, dichters, classici, estheten - er in werkelijkheid zo groezelig en zo weinig spectaculair uitziet, het onthouden niet waard is en, wat nog het meest tragisch is, zo veronachtzaamd wordt!