VAART! Reizen - Donau
Wat is het web zonder beelden? Ooit gereisd met je ogen dicht?

Spoorzoeken in Donaudelta

‘Voor 2000 gulden was de zuidenwind niet gevaarlijk'

Editie 2.1 van 18.10.98 - © 1997, 1998 - VAART! Info

Deze pagina bevat verhalen en links van waterreizen over de Donau.

Nog meer Donau

DDSG Blue Danube

Oostenrijkse Donauhavens

Scheepvaartberichten

Meld je links naar interessante Donau-sites.

Het avontuur lokt

Iedereen maakt wel eens een bijzondere reis - per schip of langs vaarwegen. Het avontuur lokt overal of overkomt je.
En je hoeft geen Mark Twain, met schrijftalent en een uitgever, te zijn om belevenissen voor een groot publiek te verwoorden en te verbeelden. Het Web geeft je alle mogelijkheden.
VAART! Reizen maakt de verhalen toegankelijk en brengt ze bij elkaar.

Suggesties of concrete voorstellen voor reisverhalen en weblinks: dvdm@compuserve.com.

Vaste rubrieken
VAART! op Internet:
VAART! Actueel
VAART! Archief
VAART! Bedrijf
VAART! Column
VAART! Forum
- Wie is wie?
VAART! Kiosk
VAART! Links
VAART! Milieu
VAART! Nautisch
VAART! Normen
VAART! Overslag
VAART! Reizen
VAART! Vracht
VAART! Zoek
Deze pagina is het best te lezen met Netscape 3.0 of een vergelijkbaar type browser.

© 1997 - VAART! Info

d o o r   M A A R T J E   H E N K E T
Weekblad Schuttevaer, 12 juli 1997

Kapitein Bert van Elburg en machinist Richard Martin voor de Amadeus in Constanza. 'Die kranen zien er leuk uit, maar ik zou er niet onderdoor lopen.'

Nog geen drie maanden oud is Rijn-cruiseschip Amadeus van de Oostenrijkse firma Luftner en ze heeft haar eerste bijzondere daad al verricht. Onder leiding van kapitein Bert van Elburg, is zij de eerste die de hele Donau is afgezakt, voorbij de IJzeren Poort, tot aan de Zwarte Zee.

Amadeus verkent nieuwe cruisemarkt

Met Pasen vertrok de Amadeus naar Wenen. 'Daar is het schip gedoopt en gezegend door een kardinaal', vertelt de kapitein. 'Toen zijn we eerst een paar keer op en neer gevaren naar Boedapest, toen naar Passau en uiteindelijk naar Constantza. En van daar in één keer weer terug naar Amsterdam. Een schitterende reis.'

'Vooral het voormalige Joegoslavië is prachtig. Hele kuddes wilde paarden heb ik daar gezien en als je door Servië komt, voel je je net als in de Noorse Fjorden. Bovendien is het ook spannend ergens heen te gaan waar je nog nooit bent geweest. En je vaart heel Europa door.'

Ondieptes verschuiven
Vanaf Boedapest voer Van Elburg met drie loodsen, twee Roemenen en een Slowaak, de laatste al vanaf Regensburg. 'Geen overbodige luxe, want vooral in de delta verschuiven de ondieptes steeds. En ze hebben daar geen bakendienst en de betonning is al twintig jaar hetzelfde. Dus je moet het hebben van wat tegenliggers je weten te melden, waarvoor je weer Russisch moet spreken. Dat is daar net zoiets als Engels hier, dat spreekt iedereen. Wel jammer dat ik het niet spreek. Maar alle loodsen spreken Duits, wat meteen de belangrijkste reden is dat je ze, al heb je goede kaarten, altijd nodig hebt. Er is alleen niet zoveel scheepvaart, dus af en toe moet je toch gewoon een beetje zoeken en proberen. We zijn dan ook wel een keer aan de grond gelopen.'

Van Elburg is weinig serieuze scheepvaart tegengekomen. 'Een beetje duwvaart en wat koppelverbanden. Geen vrachtvaart. Vooral dat laatste stuk, over het kanaal van Cerna Voda naar Constantza, moet je flink tol betalen. Dus alles wordt daar per spoor vervoerd. Of ze varen eerst een stuk de Donau op.'

Vijf boontjes
'Wat je wel ongelofelijk veel ziet zijn scheepswerven. Gigantische scheepswerven, waar soms wel tien casco's liggen. Volgens de loodsen lagen sommige er al vijf, zes jaar te roesten en niemand die ze wil hebben. Het schijnt dat de kwaliteit niet zo goed is en intussen zijn ze natuurlijk ook verouderd. Dat zijn dingen waaraan je merkt dat je door arme landen vaart. Dat zie je ook op de markt. Daar staan boertjes met twee tomaatjes en een komkommer. Boontjes verkopen ze per vijf of tien. Drank hebben ze genoeg, dat is geen probleem, maar als je eten wilt kopen moet je niet rekenen op de keus die je hier hebt. Wij kochten eten in Wenen, Boedapest en Passau. Dus voor dat hele stuk van Boedapest naar Constantza hadden we eten aan boord. Westerse producten zijn er heel duur. Een spijkerbroek is daar duurder dan hier, terwijl honderd gulden een maandsalaris is.'

'We voeren daarom ook de hele nacht door. Want als je stil gaat liggen, moet je maar hopen dat er de volgende dag nog iets aan dek ligt. Wat dat betreft was het wel zwaar, ik stond van 's morgens twee tot 's avonds tien in de stuurhut en het grootste deel van die tijd aan het roer. Want we hadden die loodsen wel, maar die konden niet met de automatische piloot overweg. En de boot stilleggen konden ze ook niet, want hij stuurt met de schroef. Wij hebben aquamasters, een perfect systeem dat bijna niet zuigt, maar voor hun te modern. Nou vond ik afmeren in die sluizen ook niet makkelijk hoor, want de wanden zitten vol bobbels en kuilen. Je moet echt zoeken naar een plekje waar je niet je hele opbouw in elkaar duwt.'

Dure Donau
De weg naar de Zwarte Zee voert behalve door Nederland, Duitsland en Oostenrijk door Roemenië, de Oekraïne, Bulgarije, Servië, Kroatië, Hongarije en Slowakije. Desondanks heeft de Amadeus niet een keer problemen gehad met het verkrijgen van visa en dergelijke. Het grootste grensprobleem bestond uit wachten. 'Soms wel vier of vijf uur. Die douaniers willen alles weten; hoeveel geld iedereen bij zich heeft, hoeveel eten er aan boord is. Vooral aan de Oostenrijkse grens duurde het lang, maar dat is dan ook de buitengrens van de EU. En die is volgend jaar weg.'

Maar de Donau is geen goedkoop riviertje. 'Je hebt overal loodsen nodig en op het kanaal betaal je drie à vier dollar per passagier. Alles gaat trouwens in dollars. Hun eigen geld, dat vinden ze niks waard. De Donau is een stuk duurder dan de Rijn, maar voor of na Boedapest maakt niet uit. En dan proberen ze af en toe wat bij te verdienen. In Constantza mochten we bijvoorbeeld de haven niet in. Het was zuidenwind, zeiden ze en dat was gevaarlijk. Maar als we nou 2000 gulden betaalden, was het niet gevaarlijk. Idioot natuurlijk, dus dat vertikte ik. Uiteindelijk mochten we er overigens wel gewoon in.'

Zigeuners
Van Elburg vaart al vanaf zijn zeventiende en is sinds 1990 kapitein. Hij heeft dus wel het een en ander aan water gezien. Maar over deze laatste drie maanden heeft hij soms een gevoel alsof er een jaar voorbij is gegaan. 'Ik heb zveel gezien, zoveel meegemaakt. Het is toch een hele andere cultuur daar. Roemenië is bijvoorbeeld echt het land van de zigeuners. Een prachtig gezicht, allemaal in van die bonte kleuren. En ze wonen in een soort wigwams, niet in woonwagens zoals hier. Net Europese indianen.'

'Maar je ziet ook afschuwelijke dingen. Servië en Kroatië zijn nog helemaal verwoest. Overal militairen. Daar vaar je dan doorheen, met 150 passagiers met een glas champagne in de hand: "Goh, wat erg". Terwijl je in Belgrado weer nergens wat van merkt, dat is gewoon een westerse hoofdstad, compleet met punkers. Maar boeren zie je met een karretje tien kilometer lopen, dan oogsten ze een beetje met een zeis en lopen weer tien kilometer terug. Wat ze niet kunnen oogsten laten ze gewoon staan; wat dat betreft zie je ook wel dat het geen kapitalistische landen zijn. Het kan niemand wat schelen hoeveel ze doen, want ze verdienen er geen cent meer om. Ze zijn nu wel aan het privatiseren, maar dat duurt jaren. Daarom is dat Marshall-plan van Clinton ook zo goed. Want als er één geld heeft, gaat dat balletje vanzelf rollen. En als je Boedapest renoveert, is het een van de mooiste steden ter wereld.'

Amadeus' zuster
De Amadeus vaart met vaste bemanning, die het hele jaar aan boord blijft. 'De machinist, Richard Martin, en ik zijn de enige Nederlanders. Verder Portugezen, Engelsen, Ghanezen, noem maar op. Volgend jaar loopt Amadeus' zuster van stapel, ook bij De Hoop in Lobith en gaan Martin en ik daarop varen. Dat is belangrijk, dat je een machinist hebt die je goed kent en kan verstaan.'

Van Elburg heeft er geen problemen mee dat hij het hele jaar onderweg is. 'Wel hoop ik dat m'n vriendin binnenkort weer mee gaat. Maar verder is de stuurhut mijn plek en sinds ik op m'n zeventiende aan boord van een cruiseschip van de Holland Rivierlijn stapte, heb ik niets anders meer willen doen.'