10 Mei '07 -Jorritsma / KSV: 'Tijd voor een Masterplan Binnenvaarwegen'
DRACHTEN 10/5 - Voorzitter Annemarie Jorritsma van Koninklijke Schuttevaer maakt zich zorgen over de aanhoudende groei van de containeroverslag op de Maasvlakte. De inschakeling van de binnenvaart voor het achterlandvervoer is haar te vrijblijvend. Volgens de oud-minister in haar rol als voorzitter van de nautisch-technische belangenorganisatie voor de binnenvaart is het hoog tijd voor een Masterplan Binnenvaarwegen.
Nederland houdt rekening met een verdubbeling van het
containervervoer in 2020, maar de Chinezen gaan uit van een
verdrievoudiging van de containerstroom naar ons in diezelfde periode. 'Hoe we in de Nederlandse zeehavens de aanhoudende groei moeten
opvangen is een punt van toenemende zorg en de oplossing daarvoor ligt
primair op de Maasvlakte zelf. En niet bij een Transferium in
Gorinchem', aldus de Schuttevaer-voorzitter in haar jaarrede voor het 158ste congres in het Fries Congrescentrum in Drachten.
Eind vorig jaar deed Schuttevaer-directeur Kees de Vries een plan uit de doeken voor een 'eigen', volautomatische overslagterminal voor de binnenvaart op de Tweede Maasvlakte om van de wachttijden voor de containerbinnenvaart af te komen. Havenbedrijf Rotterdam zoekt de oplossing in een 'container transferium' buiten Rotterdam. Jorritsma noemde dat 'bij voorbaat een zwaktebod. Het lost de structurele problemen op de Maasvlakte niet op.'
Vrijblijvendheid
'Binnenvaart biedt geweldige kansen vanwege de ruime capaciteit van de
vaarwegen en de lage CO2-uitstoot (ten opzichte van wegvervoer per ton
zesmaal lager), maar dan dienen wel nieuwe initiatieven te worden
ontplooid', stelde Schuttevaer-voorzitter Jorritsma. 'De vrijblijvendheid waarmee nu in Nederland de vervoerwijze
wordt gekozen spreekt ons steeds minder aan.' In Drachten stelde zij daarom
aan staatssecretaris Huizinga-Heringa (V&W) voor te komen tot een Masterplan
Binnenvaarwegen.
Jorritsma somde in haar jaarrede de uitdagingen op voor Huizinga: 'Staatsecretaris Huizinga kan geschiedenis schrijven door samen met de
sector te zorgen voor een uitstekende vaarwegeninfrastructuur zonder
knelpunten en belemmeringen in de toekomst, een oplossing voor het
behoud van het kleinere schip in de binnenvloot, het stimuleren van
binnenvaartinnovaties aan boord van schepen en in de logistieke keten,
het terugbrengen van emissies van scheepsmotoren, de invoering van
River Information Services en het leveren van een substantiële bijdrage
aan het verminderen van het CO2 niveau in de atmosfeer door het
overzetten van wegvervoer naar binnenvaart.'
Wensenlijst vaarwegverbeteringen
Staatssecretaris Huizinga zei tijdens het Schuttevaer-congres dat zij het achterstallig onderhoud aan de vaarwegen versneld wil wegwerken. Het vorige kabinet heeft voor de periode 2004-2010
een bedrag van 700 miljoen euro uitgetrokken, voor de periode 2010-2020
is er een bedrag van nog eens 900 miljoen euro gereserveerd. Het huidige kabinet heeft besloten nóg meer geld beschikbaar te stellen. Huizinga: 'Ik ben bezig met een
plan om deze klus versneld aan te pakken, zodat hopelijk al in 2016 al
het achterstallig onderhoud op de rijksvaarwegen is weggewerkt.'
Schuttevaer-voorzitter Jorritsma nam alvast een voorschot:
'In onze ogen zou de achterstand ruimschoots voor 2015 moeten zijn
weggewerkt en niet pas in 2020.' In 2008 zou Huizinga moeten beginnen met:
de aanleg van de omlegging rond Den Bosch,
de verruiming van de sluiskolken op de Maas,
de ombouw van de keersluis Zwartsluis,
de verruiming van de Twenthekanalen tussen Delden en Hengelo,
de renovatie van de sluizen 4, 5 en 6 van de Zuid-Willemsvaart,
de verruiming van het Wilhelminakanaal bij Tilburg,
de aanleg van de derde kolk bij de Beatrixsluizen,
de verruiming van de vaarweg naar Oss,
de realisering van een nieuwe Provinciale Julianasluis bij Gouda
(met een rijksbijdrage) en de aanleg van de nieuwe overnachtingshaven
bij Lobith.
Spoedig daarna, in 2009 en 2010 willen Koninklijke Schuttevaer ook aansturen op:
de verruiming van de Provinciale Wilhelminasluis te Zaandam (ook met een rijksbijdrage),
de aanleg van de overnachtinghaven bij Weurt,
de overige verbeteringswerken aan de Maas en de Geldersche IJssel,
de volgende fase van de verruiming van de route Lemmer-Delfzijl
en nieuwe sluizen bij IJmuiden en Delfzijl.
Volkeraksluizen openzetten
Na haar opsomming van vaarwegwensen deed Jorritsma nog een duit in het zakje door te pleiten voor het openzetten van de Volkeraksluizen. 'Met tenminste evenveel smart zijn wij in afwachting van de
resultaten van reeds aangevangen verkenningen naar nieuwe sluiskolken
bij de Kreekrak, de Volkerak, Eefde, Terneuzen, Lemmer en Grave.
Rijkswaterstaat kan ca. 60 miljoen euro besparen en ons een plezier
doen door de Volkeraksluizen open te zetten in plaats van een nieuwe kolk te
bouwen. Dat zou ook beter zijn voor het aquatisch milieu. En het
scheelt ons weer een uur oponthoud per passage bij de drukste sluis ter
wereld.'
Provincies en gemeenten
Staatssecretaris Huizinga vroeg het Schuttevaer-congres niet te vergeten dat een groot aantal vaarwegen niet
onder haar verantwoordelijkheid, maar onder die van provincies en gemeenten.
'Ook zij moeten doordrongen zijn van de noodzaak van goed onderhoud,
zodat het hele stelsel van vaarwegen de aandacht krijgt die het toekomt.'
Over de kwaliteit van hun binnenhavens en containerterminals maakt Huizinga zich zorgen. Ze deed een oproep aan provincies en gemeenten om niet alle
binnenhavens op te offeren aan woningbouw of recreatiedoeleinden. 'Om de binnenvaart in stand te houden zijn immers niet alleen vaarwegen
nodig, maar ook faciliteiten om te laden en te lossen. Afmeerplekken.
Overslagcentra. Regeren is vooruitzien. Gemeenten en provincies doen er
dus verstandig aan voldoende ruimte te reserveren. Daar zullen ze in de
toekomst nog veel gemak van hebben. Dat weet ik zeker.'
Meer congresnieuws
Over drie weken staat Koninklijke Schuttevaer voor de rechter om de Provincie Groningen zover te krijgen dat het Winschoterdiep tot op bevaarbare diepte wordt uitgebaggerd.
De inzet van Koninklijke Schuttevaer / Bureau Telematica Binnenvaart voor het Europese project Compris blijkt alsnog kostendekkend. Penningmeester Jos Dullaart kon melden dat mede daardoor het jaar 2006 financieel 'op prettige wijze' kon worden afgesloten.
De contributie-opbrengst stijgt de komende jaren van 265.000 euro in 2007 naar 477.000 euro in 2010. In de afdelingsjaarvergaderingen is gediscussieerd en gestemd over nieuwe contributievoorstellen. Het hoofdbestuur-voorstel (verhoging zonder de staffeling die de afdeling Werkendam voorstelde) heeft het nipt gewonnen. A-leden betalen vanaf 2008 een jaarcontributie van 260 euro, voor B-leden blijft het bedrag gelijk. Het congres besloot de nieuwe lijn de komende vier jaar vast te houden. Met meer middelen krijgt Schuttevaer meer armslag voor meer kwaliteit. 'In 2004 was er voor een verdubbeling van de contributie nog geen draagvlak, nu wel', glunderde directeur Kees de Vries.
Schuttevaer zet de komende jaren in op ledenwerving, met name onder de grotere schepen. Van de 3400 binnenvaartondernemingen zijn er al 2000 lid, maar de 'dekking' in de sector moet van 50-70% nu naar 90% straks, stelde directeur Kees de Vries. Er zijn 453 leden met schepen groter dan 2000 ton. Leden die nieuwe leden aanwerven kunnen hun eigen contributie maximaal één keer terugverdienen.
Buitenlandse schippers die voor 120 euro lid willen worden van de Internationale Afdeling betalen daarnaast ook de 'gewone' Schuttevaer-contributie. Kritiek en kortingsuggesties van diverse leden konden het hoofdbestuur niet vermurwen.
'Als je mensen verwijst naar de Schuttevaer-website, vinden ze daar vaak niet wat ze zoeken. De website moet up-to-date en compleet zijn', vond afdelingsvoorzitter Peter de Jonge (Utrecht). Directeur De Vries beloofde voor het eind van het jaar een vernieuwde site.
Tussen Koninklijke Schuttevaer en de organisatie van de beurs Construction & Shipping Industry in Gorinchem botert het niet. Congres en beurs zijn dit jaar weer gelijktijdig gehouden. 'Ook vorig jaar zijn we er met de beurs helaas niet uitgekomen', zei voorzitter Jorritsma met spijt. Overigens gebruikten veel Zeeuwse Schuttevaerders de beurs als een tussenstop onderweg naar Drachten.
Schuttevaer nam na 12 jaar afscheid van het varend hoofdbestuurslid Cees Wubbeling. Vice-voorzitter Sijko Veninga (69) kreeg van het congres leeftijdsdispensatie; volgend jaar zit zijn termijn erop en stopt hij definitief. Mr. Marius van Dam, secretaris van de Schuttevaer-afdeling Rotterdam, treedt toe tot het hoofdbestuur en zorgt daarmee voor continuering van een familietraditie; zijn grootvader werd in 1915 lid van het hoofdbestuur, zijn vader in 1948. Ook nieuw in het hoofdbestuur is binnenvaartondernemer Jan Kruisinga (ms Derkiena), die in Europees verband voorzitter is van de nautisch-technische commissie van EBU en ESO. Stemmen was niet nodig, de nieuwe hoofdbestuursleden werden bij acclamatie benoemd.
Koninklijke Schuttevaer gaat nauwer contact houden met Rijkswaterstaat over plotselinge stremmingen. Leden krijgen een nieuwsflits per e-mail wanneer zich zo'n stremming voordoet.
Het enthousiasme (vooral van gebruikers) over de AIS-transponder neemt toe, maar privacyvragen blijven. Met name over het gebruik van gegevens door politie buiten Nederland. 'We zijn ons er terdege van bewust dat het schip ook uw woning is', zei Schuttevaer's privacy-vechter Kees de Vries. Hij gaat er vanuit dat de overheid de transponders betaalt: 'We gaan een paar jaar kijken hoe het gaat, zonder dat het ons geld kost.' Eind dit jaar doet Rijkswaterstaat een voorstel, bevestigde projectleider Ivo ten Broeke. De koppeling aan een elektronische vaarkaart komt voor rekening van de schipper.
In haar jaarrede loofde Schuttevaer-voorzitter Jorritsma alle Tweede Kamerleden bij naam, die zich de afgelopen jaren enthousiast hebben ingezet voor de binnenvaart. Staatssecretaris Tineke Huizinga wees haar terecht op het ontbreken van twee Kamerleden van de ChristenUnie, Arie Slob en Ernst Cramer.
Nieuwe Tweede Kamerleden komen in het Schuttevaerlijstje nog niet voor. Zo ontbrak in Jorritsma's loflijst ook Sander de Rouwe, het nieuwe Bolswarder CDA-Kamerlid dat de binnenvaartportefeuille van Eddy van Hijum overnam en zich hard maakte voor de sector tijdens het debat over de Binnenvaartwet, en SP-Kamerlid Emile Roemer (opvolger van Arda Gerkens als binnenvaartwoordvoerder). Van alle bejubelde Kamerleden maakte niet één de reis naar congresstad Drachten.
Naast complimenten was er een 'echte rode kaart' voor spoorwegbeheerder Prorail, die de binnenvaart per 18 april verplicht om een brugopening over de IJssel bij Hattem en Zutphen
telefonisch aan te vragen. 'Op deze snelstromende vaarweg is dat
onverantwoord en onveilig. Wij spannen een kort geding aan tegen deze
dienst. Wij zijn graag goede vrienden met onze vaarwegbeheerders, maar
als het moet schuwen wij de weg naar de rechter niet', waarschuwde voorzitter Jorritsma. De staatssecretaris beloofde het onderwerp 'mee te nemen'.
