VAART! Column 99/4   (Alle vorige columns)

Koninklijke Schuttevaer

De afkorting KSV staat voor Koninklijke Schippers Vereniging, en ooit was de Zwolse schipper/handelaar Willem Jan Schuttevaer daar de grondlegger van. Hij verzette zich tegen de hoge tolheffing, waarmee de NV Maatschappij ter verbetering van den handelsweg over het Zwolsche Diep, mede door landaanwinning de schippers dwong mee te betalen aan het versmallen van de vaarweg. Koning Willem II had ook tien aandelen in de NV, lezen we in de korte biografie van Willem Jan die Weekblad Schuttevaer onlangs opnieuw publiceerde.

Vergelijk de toestand halverwege de vorige eeuw maar eens met tolheffing op de Waal ter financiering van de Betuwespoorlijn nu. Geen schipper zou dat in redelijkheid accepteren, zeker niet als de tol kon oplopen tot 10% van zijn inkomen. Rare fratsen dus van vaarwegbeheerders in die tijd. Het was dan ook maar goed dat het Zwolsche Diep in 1875 weer aan het rijk werd overgedragen en de tolketting werd weggehaald. Wat bleef was de trots en het besef dat schippersverzet alleen kans van slagen heeft bij een brede, gezamenlijke aanpak. De structuur van plaatselijke afdelingen, regio-overleg en een landelijk hoofdbestuur droeg daarvan 150 jaar lang vrucht.

KSV, dat is: nautisch-technisch, niet het weekblad (vroeger wel, in de tijd van Vlieger en Salomons, secretarissen die tevens hoofdredacteur waren), oerdegelijk, schippersfolklore en traditie, de trots van afdelingsbestuurders, zilveren en gouden speldjes en kopjes met schoteltjes, weerzien tussen Kerst en Oud & Nieuw, het jaarlijks uitje waar iedereen naartoe leeft, het Hoofdbestuur, een congreszaal vol vlaggen, het luiden van de scheepsbel, de lange jaarrede van de voorzitter, gasten op de voorste rij, het telegram aan de Koningin, veel pappen en vooral nathouden, het excursieprogramma voor de vrouwen, voorstellen waarvoor geen tijd meer is, de stok achter de deur bij aanvaringen met vaarweg- en havenbeheerders, het historisch besef van de binnenvaart, het roemrijk verleden, de (statische, niet wapperende) vlag die menige lading dekt, gesprekspartner voor overheden, de onomstreden rots in de organisatiebranding, bijna internationaal, nog (net) niet op Internet...

Wie-dan-ook-in-de-binnenvaart zou er lid van moeten zijn! Je bent A-lid als je vaart, en als niet-varend B-lid - toch een beetje tweederangs - mag je blij zijn ook bij 'Schuttevaer' te horen. Het voelt als een familieband. Vergaderen is er vaak saai, maar het contact bij de borrel of het feest na afloop maakt veel goed. Proberen zó'n hechte club een ander gezicht te geven is als trekken aan een dood paard. Het grijpt diep in op de beleving van bijna iedereen in de binnenvaart, leden zowel als niet-leden. Dat vraagt om zorgvuldigheid en tact.

De KSV wil voortaan als 'Koninklijke Schuttevaer' door het leven gaan. Weg 'schippersvereniging'? Nee, die toevoeging blijft in de naam van de vereniging en de vlag. Maar, schrijft het hoofdbestuur in het jongste weekblad: 'De afkorting KSV zegt buiten de binnenvaart niemand wat en Koninklijke Schuttevaer klinkt nu eenmaal beter'. Koninklijk ben je als schippersvereniging niet zomaar, en ook 150 word je niet vanzelf. Je moet het beide verdienen, en nooit vergeten aan wie en wat je je bestaan te danken hebt.

De vraag in VAART! is natuurlijk niet wat het hoofdbestuur beter vindt klinken, maar welke benaming jouw voorkeur heeft. Schuttevaer is na 150 jaar een beetje van ons allemaal, en daarom zette VAART!Peiling vijf varianten op een rij: Koninklijke Schippersvereniging Schuttevaer, Koninklijke Schuttevaer, KSV Schuttevaer, Schippersvereniging Schuttevaer, Vereniging Schuttevaer. Kies zelf hoe jij de vereniging met die naam het liefst wilt (laten) aanspreken. Er is vast wel iemand die de boodschap vrijdag of zaterdag in het jubileumcongres wil overbrengen...
Overigens, gefeliciteerd allemaal!!!