VAART! Column 97/51

BICS Brother's privacy

Met dubbel uitgevoerde computersystemen in elk van de vijf regio's is de kans klein dat IVS90 ooit 'plat' gaat. Er zijn inmiddels 52 sluizen en verkeersposten op aangesloten, met in totaal 800 opgeleide gebruikers. Al ruim voor je bij de volgende sluis aankomt zijn je 'meereizende' gegevens daar al bekend. Bij zulke aantallen 'insiders' moet je goed afspreken wat er met de informatie in het systeem wel mag, en wat niet.
Een privacy-reglement is inmiddels afgestemd met Binnenvaart Nederland, de verladersorganisatie EVO en Rijkswaterstaat Directie Zeeland (die IVS90 en BICS aanstuurt), en onderweg naar de Registratiekamer. Dat reglement moet de vertrouwelijkheid van gegevens (over je schip, je lading, reis en het aantal personen aan boord) waarborgen. Wie vragen of klachten heeft kan terecht bij de Commissie Privacy Aspecten van IVS90-gegevens; Willemien Meur van het secretariaat is per e-mail bereikbaar op: w.j.meur@dzl.rws.minvenw.nl.

Buiten de gegevensbeheerders tappen ook CBS en de RWS-studiedienst AVV informatie af van IVS90, zij het dat hier geen gegevens naar buiten gaan die herleidbaar zijn tot personen. CBS onderhoudt er de vervoersstatistieken mee, en AVV gebruikt de informatie voor de onderbouwing van vaarwegbeleid (uitdieping en verbreding vaarwegen, aanleg wachthavens etc). Dat lijkt allemaal schippersvriendelijk, en een bevestiging van de stelling dat het gaat om een informatiesysteem en niet om een controlesysteem. De waterpolitie kan er alleen bij op uitdrukkelijk schriftelijk verzoek van een officier van Justitie.
Belasting-inspecteurs, controleurs van vaartijden of bemannings-regelingen zullen hun informatie elders moeten halen. Externe koppelingen voor het uitwisselen van elektronische data (EDI) van bepaalde schepen zijn slechts met toestemming van de betreffende schippers mogelijk. Datzelfde geldt voor verladers die bijvoorbeeld positie-informatie van schepen opvragen.

IVS90 waaiert steeds verder uit, en daarmee de kring van vertrouwelijkheid. Er staan koppelingen aan te komen met het Zeeuws Haven Informatie Systeem (ZHIS), het Duitse Melde- Und Informationssystem für die Binnenschiffahrt (MIB), het systeem voor de CEntrale ScheepsAfhandeling en Registratie (CESAR) van het Centraal Nautisch Beheer in de IJmond, het Verkeersbegeleidend Systeem (VBS) in de haven van Rotterdam en het Aquabel-systeem. In Europees verband, worden er in het kader van INDRIS (Inland Demonstrator for River Information) straks zelfs proeven gedaan op de Seine. Al deze medegebruikers zullen zich moeten houden aan het privacy-reglement van IVS90.

BICS verhoogt de privacy van varenden binnen IVS90, doordat het elektronische uitwisseling van meldgegevens mogelijk maakt. Wie daarvoor z'n marifoon hanteert loopt het risico afgeluisterd te worden. Heel concreet werd dat aangetoond met het verzoek van het KLPD (waterpolitie) om een periodieke uitdraai van BICS-gegevens. De dienders kunnen niet meer eenvoudig de marifoon uitluisteren om te kijken welke schepen in de regio voor een controle in aanmerking komen. Het verzoek werd overigens afgewezen; IVS90 is immers geen controlesysteem.

Inmiddels maken 80 schepen van BICS gebruik, en wordt het systeem op nog 200 schepen geďnstalleerd als ze een keer in de buurt van Rotterdam zijn. De informatie-uitwisseling ten behoeve van IVS90 gebeurt op kosten van Rijkswaterstaat. Willen BICS-schippers hun e-mail adres gebruiken voor bijvoorbeeld het uitwisselen van VAART! berichten of privé correspondentie, zou dat in principe kunnen maar dan betalen ze de telefoonkosten zelf. Wie op veilig wil gaan, kan behalve BICS ook de mobiele telefoon of fax gebruiken.

Er is veel voor te zeggen dat schepen overal en altijd terug te vinden zijn, maar verkeerd gebruik of misbruik van informatie moet te allen tijde worden voorkomen. IVS90 lijkt in dat opzicht goed op weg, maar vereist desondanks permanente waakzaamheid.