14 Jun '05 -CCR: Voortekenen crisis voor enkelwandige tankschepen
STRAATSBURG 14/6 - 'Voortekenen van een door overcapaciteit gemarkeerde
crisis waarvan vooral de enkelwandige schepen het slachtoffer zullen
zijn', signaleert de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) in het verslag van de voorjaarsvergadering
op 2 juni in Straatsburg. Voor 2005 kan de situatie volgens de CCR
alleen maar verslechteren. Bij nieuwbouwinvesteringen lijkt met
marktvooruitzichten in het geheel geen rekening te worden gehouden.
In de loop van dit jaar worden de eerste gegevens verwacht uit het
nieuwe marktobservatiesysteem dat CCR en Europese Unie samen en met
steun van de Europese binnenvaartorganisaties ESO en EBU hebben
ingesteld. 'Dit systeem wordt gebaseerd op het reeds bestaande systeem
voor de Rijnvaart en zal geleidelijk worden uitgebreid tot het gehele
Europese waterwegennet, met toevoeging van inhoudelijke aspecten, in
het bijzonder gegevens over de micro-economische situatie.'
De CCR ziet het nu al fout gaan met de enkelwandige tankers, maar kan
onder deze omstandigheden slechts het beroep op voorzichtigheid bij het
nemen van investeringsbeslissingen herhalen. Vorig najaar werd het
betreffende bedrijfsleven al in gelijke bewoordingen gewaarschuwd. De
vrachten op de tankvaartmarkt bewegen zicht volgens de CCR steeds meer
naar een laag niveau, vooral in de periode waar de waterstand een
volledige aflading toelaat. 'In de context van dit betrekkelijke
overaanbod van scheepsruimte ontwikkelt zich een vraag die steeds meer
gaat in de richting van de dubbelwandige eenheden. Aldus ontstaan
voortekenen van een door overcapaciteit gemarkeerde crisis waarvan
vooral de enkelwandige schepen het slachtoffer zullen zijn.'
Economische
situatie
Over het gehele jaar 2004 is het vervoerde volume op de traditionele
Rijn ten opzichte van 2003 met meer dan 8% toegenomen en de
vervoersprestatie met meer dan 9%. Vooral in het tweede halfjaar werd
een beduidende toename van de vervoerde volumes en de vervoersprestatie
waargenomen. Deze groeipercentages dienen echter gerelativeerd te
worden, aangezien in 2003 vanwege de bijzonder ongunstige waterstanden
in het tweede halfjaar een duidelijke afname van het vervoer werd
geregistreerd. Zo is het vervoerde volume, vergeleken met de resultaten
van 2002, slechts met 1,8% toegenomen en de vervoersprestatie is zelfs
in geringe mate afgenomen (-1,5%).
Het eerste kwartaal 2005 werd, vergeleken met dezelfde periode van het
voorgaande jaar, door een toename van 7% voor het vervoerde volume
gekenmerkt. Deze ontwikkeling weerspiegelt de tendens die zowel bij de
import als bij de export vanuit de eurozone kan worden waargenomen.
Aangezien in die periode een toename van de vraag bij de Duitse
industrie uit het buiten- en binnenland is geregistreerd, kan worden
verwacht dat de activiteit ook in de komende maanden op het huidige
niveau zal blijven, in het bijzonder in de staalsector, de kolen, de
chemische producten en de per container vervoerde goederen.
In 2004 en in het bijzonder tijdens het tweede halfjaar, waren de
waterstanden gunstiger dan in 2003. Daardoor was een betere exploitatie
van het laadruim mogelijk, hetgeen grotendeels de toename van het
vervoerde volume verklaart.
In de komende maanden zou, gezien de sneeuwreserve in de Alpen, de
waterstand op de Rijn binnen de normale grenzen moeten blijven.
Na een tijdelijke neerwaartse tendens tijdens het laatste kwartaal van
2004, stegen de brandstofprijzen weer vanaf eind februari 2005 en
bereikten opnieuw de hoogste niveaus, hetgeen een bijzonder negatief
effect op de bedrijfskosten van de ondernemingen had.
Het containervervoer is op de traditionele Rijn voor de lege containers
met 17% en voor de volle containers met 18% toegenomen. Dit
weerspiegelt de toename in de zeehavens slechts gedeeltelijk. Op andere
vaarwegen, in het bijzonder in het noord/zuid-verkeer tussen de
Benelux-landen en Frankrijk liepen de percentages tot 35% op.
In de zeehavens werd in de loop van 2004 geconstateerd dat de overslag
voor de binnenvaart in een knelpunt kwam. Dat is ongetwijfeld een van
de redenen dat de toename van het containervervoer op de Rijn zich niet
verder ontwikkelde. De sterke stijgende tendens van de
containeroverslag in de zeehavens zal zich in de komende jaren blijven
voortzetten en om deze toename het hoofd te kunnen bieden, hebben de
havenbeheerders reeds nu een uitbreiding van de terminals gepland. Toch
is het onwaarschijnlijk dat daarmee op korte termijn knelpunten
vermeden kunnen worden. Bepaalde procedures betreffende
vervoersdocumenten zouden geoptimaliseerd moeten worden. Verder zou een
hergroepering van de containers om het laden en lossen te
rationaliseren noodzakelijk zijn. Op de overslagplaatsen komen de
binnenschepen voor de toegang tot de kade immers vaak in concurrentie
met de zeeschepen, die, vanwege hun omvang, voorrang krijgen. Met het
creëren van nieuwe terminals voor binnenvaartschepen, zoals voorzien in
de haven van Rotterdam, zou er op middellange termijn een verbetering
in de situatie moeten komen.
Wat betreft de aanbodzijde is in de loop van 2004, volgens de door de
nationale instanties verstrekte gegevens, de capaciteit van de
binnenvaart van de CCR-lidstaten voor de droge lading met 1,5% en voor
de tankvaart met 5,2% toegenomen. Deze ontwikkelingen dienen te worden
vergeleken met de ontwikkeling van de vraag op de markt.
Ter indicatie; in 2004 ligt het percentage van het vervoerde volume op
de traditionele Rijn 3,2% boven het gemiddelde van de 5 afgelopen
jaren. Voor de tankvaart ligt het percentage van het vervoerde volume
op de traditionele Rijn 3% onder het gemiddelde van de 5 afgelopen
jaren. In deze sector is een dalende tendens in het vervoerde volume
waarneembaar, in het bijzonder voor het vervoer van olieproducten.