05 Sep '07 -VBR: Tankvaart rijp voor 'ecologische vervanging'
ANTWERPEN 5/9 - Een 'ecologisch vervangingsprogramma' is het antwoord van de VBR-afdeling Tankvaart op de problematiek van enkelwandige binnenvaarttankers. Een sloopregeling ligt politiek gezien zeer gevoelig. Daarom stelt de Belgische binnenvaartbestuurder Karel Verberght namens VBR het ecologisch vervangingsprogramma voor als een stimuleringsmaatregel.
De tankvaartvergadering op 28 augustus in Duisburg loste niets op.
Verberght zat erbij en voerde het woord als vertegenwoordiger van de
Europese koepelorganisatie ESO. Hij doet uitgebreid verslag op de nieuwe site
van de VBR en diept het plan op dat VBR Tankvaart vorig jaar maakte in
opdracht van de ESO. Dat verdween toen nog 'discreet, maar voorlopig in
de schuif'. VBR-afdeling Tankvaart vindt de tijd nu rijp om met dit
plan naar buiten te komen.
Investeringspremie
Uitgangspunt van het ecologisch
vervangingsprogramma is dat nationale overheden onder voorwaarde een
investeringspremie toekennen aan de tankvaartondernemer èn de droge lading-schipper die
'moderniseert' naar dubbelwandig. De voorwaarde is dat deze ondernemer
een enkelwandig schip uit de markt neemt.
In Duisburg ging de aandacht volledig uit naar de crisis in de tankvaart. De overcapaciteit (nieuwbouw) neemt toe door de overschakeling van enkelwandig naar dubbelwandig. Daarentegen neemt de vraag naar tankvaarttonnage de komende jaren eerder af. Voor zo'n 600 enkelwandige tankers zal er geen werk meer zijn na aanpassing van het ADNR (per 1-1-2009) en als majors (te beginnen met BP vanaf 1-1-2008) kiezen voor jongere, dubbelwandige schepen.
Verkopen of ombouwen is voor de enkelwandige schepen feitelijk geen optie, evenmin als het opnieuw in het leven roepen van een sloopregeling (volgens EU-verordening 718/99). Er is nog een sloopfonds van 30 miljoen euro voor de tankvaart, maar de unanimiteit binnen de bedrijfstak die nodig is om dat aan te spreken lijkt verder weg dan ooit. Wel staat het nationale overheden vrij moderniseringen binnen de bedrijfstak, zoals de ombouw naar dubbelwandig, via investeringssteun te stimuleren, op grond van artikel 8 van de verordening:
Artikel 8
Onverminderd artikel 3, lid 5, kan elke lidstaat de volgende maatregelen nemen met name om:
de vervroegde pensionering of de overschakeling naar een andere
economische bedrijvigheid te vergemakkelijken van ondernemers van
vervoer over de binnenwateren die zich uit dit beroep terugtrekken,
voor de werknemers die de binnenvaart verlaten, acties inzake beroepsopleiding of omschakeling te organiseren,
te bevorderen dat de schipper-eigenaars commerciële samenwerkingsverbanden vormen,
de technische aanpassing van de schepen te stimuleren met het oog op
verbetering van de arbeidsomstandigheden en verhoging van de technische
veiligheidseisen,
de vakbekwaamheid van de binnenschippers te verbeteren om de verdere ontwikkeling en de toekomst van het beroep te verzekeren.
In zijn plan trekt VBR/Verberght een vergelijking met de investeringssteun die Italië, met toestemming van de EU, nu al in tweede ronde geeft voor de vervanging van enkelwandige zeetankers door dubbelwandige. 'Eigenlijk is deze interpretatie van artikel 8 een omgekeerde sloopregeling of een 'NVO' (Nieuw Voor Oudregeling). Men betaalt geen boete maar ontvangt een premie om enkelwandige tonnage te vervangen door dubbelwandige tonnage, of dit nu via ombouw gebeurt of door nieuwbouw. Hoofdthema blijft dat er evenveel enkelwandige tonnage verdwijnt en vervangen wordt door dubbelwandige', schrijft Verbergt.
In Duisburg waren Verberght en de Duitse ESO-vertegenwoordiger Dr Kurt Schrömgens (BDS-Abteilung Binnenschiffahrt) de enigen die heel de voorbereiding, totstandkoming en verbetering van de Europese sloopregeling eind vorige eeuw hebben meegemaakt. In zijn verslag geeft Verberght aan hoe zij samen de kritiek op de sloopregeling weerlegden, zonder pleidooi voor een nieuwe sloopregeling. Tankvaartondernemers die nu al geïnvesteerd hebben in dubbelwandige schepen, zouden moeten inzien dat een rendabele bedrijfsvoering praktisch onmogelijk is, zolang de uitfasering van enkelwandige tankers zich zonder begeleidende maatregelen tot 2018 voltrekt. 'Men zal dus heel wat reserve moeten hebben om deze periode financieel door te komen', vertaalt Verberght de visie van Schrömgens.
Tot 2018 te gaan
De tankvaart heeft met 45 à 50 nieuwbouwtankers per jaar nog minstens tot 2018 te gaan voordat de vloot volledig dubbelwandig is. De eerste dubbelwandige nieuwbouwers zijn dan al weer aan vernieuwing toe. Die zouden volgens Verberght kunnen profiteren van begeleidende maatregelen, als ze er zijn. Ook om hun huidige dubbelwandige tankschip te verkopen aan iemand die dan nog enkelwandig vaart.
En wat te denken van de personeelsproblematiek? Verberght: 'Twintig jaar Tsjechische matrozen, dat betekent minstens één generatie schippers die er niet zijn... We zullen de kapiteins die nu op enkelwandige tankschepen varen aan boord moeten houden en ze de kans geven om tussen nu en 2018 mee op de trein te stappen. We zullen ze nog hard nodig hebben.'
De vrees van de huidige tankvaartondernemers voor een langdurige crisis is volgens de notitie 'Ecologisch vervangingsprogramma 2009-2018' van VBR-afdeling Tankvaart volkomen terecht:
Eigenaars van enkelwandige tankschepen vrezen terecht voor ernstige financiële problemen tijdens de uitfasering. Men beschikt na verkoop van zijn - sterk in waarde gedaalde - enkelwandig tankschip immers over onvoldoende eigen vermogen.
De huidige eigenaars van dubbelwandige tankschepen ondervinden reeds de nadelige concurrentiedruk en wanneer de overschakeling alleen nog mogelijk zal zijn mits financiële steun en de daaruit voortvloeiende financiële afhankelijkheid van een rederij, bevrachter of verlader zal deze concurrentiedruk nefast zijn, als ze dat niet nu al is. Er zijn nu al voorbeelden waarbij men duidelijk evolueert naar een feodaal systeem.
Uit goed ingelichte bronnen vernam VBR dat er bij gespecialiseerde hypotheekbanken reeds enkele tientallen jonge dubbelwandige tankschepen op de lijst van de gedwongen verkoop staan. Zij worden spontaan aangeboden via allerlei kanalen. Het past in de bedrijfscultuur van deze banken om eventuele gedwongen verkopen discreet af te handelen, men wil nieuwe investeerders niet ontmoedigen.
Bodemprijs
Als in het ADNR per 1-1-2009 een deadline wordt opgenomen, met daaraan gekoppeld een overgangstermijn, dan wordt de uitfasering van enkelwandige schepen bij wet opgelegd. Dat is volgens VBR voor binnenvaartorganisaties hèt moment de overheid (Europees, nationaal, gewestelijk) op haar verantwoordelijkheid te wijzen en een 'investeringspremie onder voorwaarden' te claimen. Het plan somt een reeks voordelen van een investeringspremieregeling op. Eén ervan is dat enkelwandige tankschepen weer een bodemprijs krijgen, gerelateerd aan de premie. 'Als deze bodemprijs volstaat als eigen vermogen om voor een gelijkaardig dubbelwandig tankschip bij een bank de financiering ervan rond te krijgen, dan zijn we op de goede weg.'
VBR denkt als premie aan een percentage van het investeringsbedrag. Bij (bijvoorbeeld) 15% premie zou voor 50 tankschepen jaarlijks circa 25 miljoen euro overheidssteun nodig zijn.
Download het VBR-plan in pdf. Reacties zijn welkom bij Karel Verberght, voorzitter VBR-afdeling Tankvaart, e-mail karel.verberght@telenet.be (en uiteraard onderaan dit artikel)
Het is gewoon een schande wat die dieven in Den Haag flikken.Er zitten nog zoveel miljoenen in het slooppotje,dit is hier toch een mooi doel voor,want door beslissingen van hogeraf komen deze mensen in de problemen.Dit kunnen we toch niet laten gebeuren.
