11 Okt '04 -Duwboot R. Siegfried in triomf naar Dordt
EINDBESTEMMING DORDRECHT 11/10 - 'De reacties onderweg waren fantastisch. Overal zag je mensen zwaaien
en overal stonden mensen met camera's. Op schepen, op bruggen, zelfs 's
avonds zag je nog geflits', zegt Jos van Dongen, bestuurslid van
Vereniging De Binnenvaart en één van de vier vrijwilligers die sinds
vorige dinsdag in touw zijn geweest om het nieuwe vlaggenschip van de
vereniging, de Franse duwboot R. Siegfried, naar de thuishaven
Dordrecht te brengen.
Daar werd de boot (32x11.30x1.46) in 1963 ook gebouwd in opdracht van
de CFNR. In 1989 werd de R. Siegfried uit de vaart genomen en omgebouwd
tot museum/restaurantschip.
Die functie had ze tot eind vorig jaar. Begin juni stond het schip te
koop, half juli bracht De Binnenvaart een bod uit en sinds september is
de vereniging de trotse eigenaar van de Siegfried. Daarmee is de
grootste wens, een eigen drijvend onderkomen annex binnenvaartmuseum/
restaurant, in vervulling gegaan. Vorige week vrijdagmorgen vertrok de
duwboot langszij de Mondeo van de familie Oudakker uit Nierstein (kmr
481).
Een hele expeditie
'We zijn daar dinsdags met zijn vieren naar toe gegaan, Jan Bosman,
Willem Verschure, Harry Smits en ik, met een aanhanger vol spullen.
Dompelpompen, een aggregaat, kabels, meertouwen, een lastrafo, haakse
slijptollen, navigatieverlichting, allerlei zwaar gereedschap,
vlaggestokken en -lijnen, maar ook een gasstel, kachel, chemisch
toilet, water, onze slaapspullen en levensmiddelen. Kortom een hele
expeditie', vertelt Van Dongen.
'Dinsdag hebben we eerst al het werk geïnventariseerd en woensdag zijn
we aan de slag gegaan met het afbreken van de walverbindingen, dus
water, riolering en elektriciteit. En het is eigenlijk wel een wonder
dat het gelukt is die knuppels van 380 kabels om te zetten naar de
kleine 220 volt aggregaat, zodat we in ieder geval licht en warmte
hadden.'
Ankerkettingen doorgeslepen
'Het schip lag in Nierstein op zes ankerkettingen, die hebben we vanuit
een roeibootje met tollen doorgeslepen en vervangen door meertouwen en
donderdag kwam er een mobiele kraan voor de 25 meter lange loopbrug van
11,5 ton. Die is gelijk in twee stukken gebrand. Het stuk van elf meter
hebben we doorverkocht aan het kerkschip St. Jozef in Antwerpen en het
andere deel bewaren we nog even, dat hebben we in de toekomst wellicht
zelf nog in Dordt nodig', vertelt Van Dongen.
'We hebben de boot voorzichtig op meertouwen tegen de glooiing gelegd,
en zoals afgesproken kwam 's nachts de Mondeo van Johan Oudakker, die
grind had geladen op de Boven-Rijn. Die is achter ons voor anker gegaan
en vrijdagmorgen vroeg zijn we gaan koppelen en gaan varen.'
'De Siegfried heeft zelf nog twee koppellieren, we hadden zelf
meertouwen meegebracht en zo hebben hebben we de boot op de voorste
helft van de Mondeo vastgemaakt, dan heb je de meeste vaarruimte en kan
de achterkant nog alle kanten op en je ziet het, dat gaat feilloos!
Maar Johan is ook een goeie schipper', zegt Van Dongen richting de hoog
geheven stuurhut, waar op dat moment voorzitter Jos Hubens aan het roer
zit. 'Hij kan het niet laten!'
'Alles vom Feinste'
Buiten zal er nog het nodige aan de duwboot moeten gebeuren, maar
binnen, en zeker in het voormalige restaurant, ziet het er fantastisch
uit. 'Dat is echt op z'n Duits, Alles vom Feinste', zegt Van Dongen.
'Maar als je ook weet dat de voormalige eigenaar, Werner Engel,
destijds 1,4 miljoen D-mark geïnvesteerd heeft! De
machinekamerschachten zijn er uit gehaald, er zijn doorgaande dekken
gemaakt, en moet je eens kijken naar al dat prachtige hout, de
afwerking van de ramen en dat mooie terras op het achterdek!', wijst
hij enthousiast. Bianca Hubens (23), die het restaurant zoals het er nu
naar uitziet in de toekomst gaat runnen, staat te glunderen. 'Het hele
plan zit in m'n hoofd, ik zie het allemaal zo voor me!'
Het ruikt naar machinekamer
Van Dongen geeft een rondleiding door de rest van de boot. Hij loopt de
trap af naar de enorme woning, waar in de Franse tijd dan ook tien
bemanningsleden leefden en werkten, en daaronder de museumruimte, waar
het nog echt naar machinekamer ruikt! Ook hier is weer veel hout,
met rondom zijn vitrines. 'Kijk hieronder door kun je de schroeflijn
nog zien', zegt Van Dongen. 'En dan weet je dat de boot ook echt nooit
meer in de vaart zal komen. Alles is er verder uit, dat was destijds
ook voorwaarde om de boot uit de sloop te houden. Nee, we weten niet
wat voor motoren er destijds in hebben gestaan, alleen dat er in 1972
gehermotoriseerd is van twee keer 950 pk naar twee keer 1600 pk, maar
al dat soort zaken hopen we nog van de CFNR te horen. Daar hebben we al
contact mee', zegt hij.
'Daar zit de stuurkamer, de stuurmachines en de cilinders van de roeren
zitten er nog in en daar is de echte machinekamer. Daar zat het
waterdichte schot, en kunt ook horen dat het geluid hier wat dempt. Dit
wordt dus ook museumruimte, daarom hebben we alle bouwtekeningen die we
van de Siegfried hebben hier maar vast neergelegd, en waar vroeger de
watertanks zaten is een doorgang gemaakt, dus daarvoor is ook nog
ruimte, en kijk, daar kijk je zo tegen de originele beton ballast aan.'
Geen spoortje roest
Van Dongen wijst met zijn zaklamp naar beneden. 'Kijk, de kattesporen
zijn wel wat vies, maar je ziet geen spoortje roest. Alles is destijds
perfect geconserveerd. De zijkant is dubbelwandig, dat zijn wingtanks,
die zien er ook prima uit en kijk, je kunt hier zo op het vlak kijken,
dat is kurkdroog. Dat hebben we uiteraard de hele reis goed in de gaten
gehouden. We moesten van de WSA ook verplicht 'Kontrolgange' houden en
we hadden ook niet voor niks voor alle zekerheid dompelpompen en
slangen meegenomen want je weet het natuurlijk nooit.'
'Het schip is bij
de verkoop niet uit het water geweest. De helling bij de werf in Bingen
was te smal, eerst naar Trier zou het allemaal erg duur hebben gemaakt,
en we wisten dat het vlak twaalf jaar gelden was gedubbeld en het drie
jaar geleden nog van binnen uit met ultra sonar gemeten was. En
inmiddels is wel duidelijk dat het allemaal wel goed zit! Het was
alleen even paniek toen we vrijdagmorgen in Nierstein wegvoeren. We
lagen net gestrekt toen er een enorm oliespoor achter ons ontstond en
vervolgens kwamen er ook halve boomstammen en andere rommel los, die
kennelijk vast hadden gezeten in de tunnelgewelven die lopen achter wat
nar beneden af. Het heeft echt een paar uur geduurd voor we al die
rommel kwijt waren.'
Met camera en vlag op de Baanhoekbrug
De Siegfried nadert inmiddels de Baanhoekbrug en ook daar hebben zich
de nodige enthousiastelingen met camera's en mét vlag van Vereniging De
Binnenvaart verzameld. De Mondeo vaart zo'n vijftien km per uur en nu
Dordt in de buurt komt worden de mannen toch wat onrustig. 'Heb je dit
gezien?', wenkt Jan Bosman naar een voorraadhok aan dek. ' Dat bord
stond driehonderd meter van het schip om het museum aan te kondigen.
Dat konden we toch niet laten staan hè? Dus die paal hebben we op
straffe van problemen vlakbij de grond doorgeslepen!' Van Dongen lacht.
'Het was een hele serieuze, strak geplande klus, maar het was ook heel
leuk met elkaar, we hebben ook vreselijk gelachen.' Het gesprek wordt
voor de zoveelste keer onderbroken door zijn telefoon: 'Met Jos, we
zijn net voorbij de Papendrechtse brug, Oké. Zie ik je zo!'
Als Dordt echt in zicht is zet Oudakker de drietoon aan en alle boten
die het transport inmiddels begeleiden, de duwboot Elisabeth die de
klus straks overneemt, de Broedertrouw XV en XVI uit eerbetoon, de RWS
16 en de Havendienst 2 reageren. Het blaasconcert zorgt voor kippenvel.
Gouden mensen Jos Hubens staat met zijn gezin voorop de Siegfried. 'Fantastisch dat
dit allemaal zo kan! Dit zijn allemaal gouden mensen en als je goeie
mensen hebt kun je alles, maar dat wisten we al bij De Binnenvaart!'
Hij legt nog een keer uit wat de bedoeling is. De Siegfried afmeren bij
de voormalige scheepswerf De Biesbosch en vervolgens na een grondige
werfbeurt, medio 2005 in gebruik nemen als binnenvaartmuseum/
restaurant al dan niet gecombineerd met een tentoonstellingsruimte in
de hal van de voormalige werf. Wat de Siegfried gekost heeft wil Hubens
niet zeggen. 'Alle details gaan we 23 oktober op de ledenbijeenkomst
eerst met de leden bespreken'.
Door de straffe oostenwind is het laag water en kan het transport voor
het ererondje onder de Dordtse bruggen door. Daarna meert de Mondeo af
bij het bunkerstation van Fiwado waar de eerste leden al klaar staan om
aan boord van de Siegfried te stappen. 'Aan de buitenkant moet
wel het nodige gebeuren. Dat zal nog een hele klus worden', zegt één
van hen. 'Het beste is gewoon één of andere werf regelen waar ze hem
van boven naar beneden kaalstralen. Dat moet hier in de buurt toch wel
ergens tegen een zacht prijsje kunnen. En daarna weer netjes in de
verf', zegt een ander.
'Nou, ga daar dan maar vast wat mensen voor zoeken', reageert Willem
Verschure. 'Een leuke ploeg oud-schippers die de handen uit de mouwen
willen steken!'
Even iets teveel schippers Jos van Dongen bunkert nog even een paar liter voor de centrale
verwarming en het aggregaat en dan ontstaat even verwarring als de
Mondeo wordt losgekoppeld en de Elisabeth van Chris Brink de klus
overneemt. De één roept vooruit, de ander achteruit en een derde vindt
dat er eerst portofoons moeten komen: 'Anders gaat het niet
goed'. Achter zijn de touwen al los, en voor wordt nog gediscussieerd.
'We hebben nu even iets teveel schippers', grinnikt en glundert
Hubens. Dan neemt Jos van Dongen de leiding, geeft de havendienst 2
even een 'kontje' en zetten Chris Brink en zijn vrouw de draden vast.
Dan rest het van boord zetten van de auto en aanhanger van Jos van
Dongen en het afscheid van Johan Oudakker en zijn gezin. 'Het was leuk.
Zeker door al dat enthousiasme. Ik heb er graag een betere reis voor
laten lopen, maar ik ben ook blij dat het allemaal goed is gegaan en de
boot veilig in Dordt is', zegt Oudakker.
'Eindelijk je zin...'
Brink zet er vaart achter en binnen een paar minuten vaart het
transport het Wantij in. 'Ze hebben haast, ze moeten morgen in Roermond
zijn, maar ze wilden deze klus absoluut zelf doen', zegt Hubens. Ook
bij De Biesbosch staat alweer een heel legertje leden met camera's te
wachten. Het afmeren kost weer even wat moeite ondanks of wellicht door
de vele helpende handen. Het mag de pret niet drukken. De Siegfried is
thuis. 'Hé, Jos…', roept één van de leden naar Hubens. 'Heb je nou
eindelijk je zin…'
Hulde aan de mannen achter de Vereniging De Binnenvaart.
Een duwboot terug naar haar geboorteplek, wie had het mooier gedacht?
In 2013 komt zij in aanmerking voor opname in het Nationaal Register Varende Monumenten.
Effe wachten dus.
